Göğüs kafesinde, göğsün orta çizgisinden biraz daha sol tarafta bulunan ve hayati önem taşıyan kalp, kaslı yapıya sahip bir organdır. Günde ortalama 100 bin kez kasılarak neredeyse 8000 litre kanı dolaşıma pompalayan bu organın erkeklerde ağırlığı 340 gram iken kadınlarda yaklaşık 300-320 gram kadardır. Kalp yapısında oluşan herhangi bir bozukluk nedeniyle kalp kapak hastalıkları (valvüler hastalıklar), kalp kası (miyokard) hastalıkları, kalp dokusunun beslenmesinden sorumlu koroner damarlar ile ilgili kalp krizi gibi kalp hastalıkları veya kalbin çeşitli iltihabi rahatsızlıkları meydana gelebilir.
Kalp krizi ve inme tüm dünyada en sık tespit edilen ölüm nedenleridir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 2030 yılı geldiğinde kalp damar hastalıklarına bağlı her sene 23,6 milyon insanın yaşamını kaybedeceğini öngörür.
Miyokardiyal infarkt olarak da ifade edilen kalp krizi; kalbin oksijen ve besin desteğinden sorumlu koroner damarlardaki tıkanıklık veya aşırı daralmalara bağlı olarak kalp kasına kan akışının kesilmesi durumudur. Kalp dokusunun yeterince kanlanamadığı her saniye kalıcı hasar gelişme riskinde bir artış söz konusudur.
Kalbi besleyen atardamarlarda gelişen herhangi bir ani tıkanma kalp kasının yeterince oksijen alamamasına neden olarak kalp dokusunda hasara yol açabilir. Kalbe kan akışından sorumlu olan damarların duvarlarında yağ yapıdaki kolesterol gibi maddeler birikir ve plak olarak adlandırılan yapıları oluşturur. Plaklar zaman içinde çoğalarak damarı daraltır ve üzerlerinde çatlaklar oluşur. Bu çatlaklarda meydana gelen pıhtılar veya duvardan kopan plaklar damarları tıkayarak kalp krizine neden olabilir. Erken zamanda ve doğru bir müdahale yapılarak damar açılmazsa kalp dokusu kaybı meydana gelir. Kayıp, kalbin pompalama gücünü azaltır ve kalp yetmezliği oluşur. Türkiye’de her yıl 200 bin kişi kalp krizi nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Bu oran neredeyse trafik kazası nedeniyle yaşanan ölümlerin 30 katıdır.
Kalp krizinde görülen en temel kalp krizi belirtisi kalp ağrısı olarak tabir edilen göğüs ağrısıdır. Göğüs duvarının ardında hissedilen bu ağrı, sanki göğüs kafesine biri oturmuş hissi veren ağırlık ve baskı yapıcı tarzda künt bir ağrıdır. Sol kola, boyuna, omuzlara, karın, çene ve sırta yayılabilir. Genel olarak 10-15 dakika kadar sürer. Dinlenmek ya da koroner damarları genişleten nitrat içerikli ilaçları kullanmak ağrının hafiflemesini sağlayabilir. Kalp krizinin diğer belirtileri arasında sıkıntı hissi, baş dönmesi, mide bulantısı, nefes darlığı, kolay yorulma ve kalp ritim bozukluğu gibi durumlar da yer alabilir. Kalp ağrısı, bazen daralan bölgelerde oluşan Kalp krizi belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bu durum özellikle kadınlarda kalp krizi belirtileri için geçerlidir.
Kalp krizi sırasında oluşabilecek belirtiler şu şekilde özetlenebilir:
Erkek cinsiyet kalp hastalıklarına yatkınlık konusunda bir risk faktörü olarak kabul edilir. Aynı zamanda erkekler kadınlara göre daha erken yaşlarda kalp krizi geçirebilir. Her ne kadar kalp krizi belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilse de erkeklerde kalp krizi belirtileri genellikle klasik semptomlardan oluşur. Kadınlarda ise durum biraz daha farklıdır. Uzun süreli halsizlik, uyku problemleri, anksiyete ve üst sırt ağrısı gibi klasik olmayan bazı belirtiler kadınlarda kalp krizi belirtileri arasında değerlendirildiği için bilinçli olunması gerekir.
Akut koroner sendrom (AKS) olarak da tanımlanan kalp krizi kendi içerisinde 3 alt tipe ayrılır. STEMI, NSTEMI ve koroner spazm (unstabil anjina), bu üç kalp krizi tipini oluşturur. STEMI, EKG tetkikindeki ST segmenti olarak ifade edilen bölgede bir yükselme meydana geldiği kalp krizi paternidir. NSTEMI tipindeki kalp krizinde ise elektrokardiyografide (EKG) bu tarz bir segment yüksekliği söz konusu değildir. Hem STEMI hem de NSTEMI kalp dokusuna oldukça zarar verebilen majör kalp krizi çeşitleri olarak kabul edilir.
STEMI, koroner arterlerin tamamen tıkanması sonucu kalp dokusunun büyük bir kısmının beslenmesinin bozulması ile ortaya çıkan kalp krizi türüdür. NSTEMI’de ise koroner arterler kısmen tıkanmıştır ve bu nedenle EKG tetkikinde ST segmenti olarak ifade edilen bölgede herhangi bir değişiklik meydana gelmeyebilir.
Koroner spazm ise gizli kalp krizi olarak bilinir. Belirtiler her ne kadar STEMI ile benzerlik gösterse de kas ağrısı, sindirim problemi ve diğer çeşitli şikayetler ile karıştırılabilir. Kalbin damarlarındaki kasılmalara bağlı oluşan bu durum kan akışını kesecek veya oldukça azaltacak seviyeye geldiğinde gizli kalp krizi belirtilerini meydana getirebilir. Bu durum sırasında kalp dokusunda kalıcı hasar oluşmaması yüz güldürücü olsa da ileri zamanlarda kalp krizi geçirme riskinde artışa neden olduğu için ihmal edilmemesi gereken bir durumdur.
Kalbi besleyen damarlarda yağ yapıdaki plakların oluşumu en sık tespit edilen kalp krizi nedenleri arasında yer alır. Bu durum dışında pıhtılar ya da damarlardaki yırtılmalar da kalp krizi ile sonuçlanabilir.
Çeşitli faktörler nedeniyle damarların iç duvarında ateroskleroz olarak isimlendirilen yağ depozitlerinin birikimi meydana gelebilir ve bu durumlar kalp krizi için birer risk faktörü olarak kabul edilir:
İstanbul'da 7 aracın karıştığı zincirleme kaza meydana geldi. İstanbul’da kaza; 7 araç birbirine girdi…
İYİ Parti 5'inci Olağanüstü Kurultayı'nda 611 oyla partinin genel başkanı Müsavat Dervişoğlu seçildi. İYİ…
Ankara Valiliği, bugün kent genelinde kuvvetli yağış beklendiğini açıkladı. Valilik uyardı; Ankara’da kuvvetli yağış…
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, KDV artışı yapılmadığını duyurdu. Resmi Gazete'de yayımlanan düzenlemenin, işletmelerin…
Arı'nın dirisi de ölüsü de şifa kaynağıdır Antalya’da düzenlenen "Uluslararası Güzellik, Estetik ve Kozmetoloji Çalıştayı"…
Rusların askeri tıpta kullandığı mucize cihaz Türkiye’de; Vücudu baştan aşağı iyileştiriyor Nikarich firması Yönetim Kurulu…